Equazioni, codici, cifri, matematica รจ puesia
di tecnulugia

Equazioni, codici, cifri, matematica รจ puesia

Michal Shurek dice di sรจ stessu: "Sรฒ natu in u 1946. Mi sรฒ graduatu da l'Universitร  di Varsavia in 1968 รจ da tandu aghju travagliatu ร  a Facultร  di Matematica, Informatica รจ Meccanica. Specializazione scientifica : geometria algebrica. Recentemente aghju trattatu cรน bundle vettoriali. Cosa hรจ un fasciu di vettore? Dunque, i vettori anu da esse strettamente ligati cรน un filu, รจ avemu digiร  un munzeddu. U mo amicu fisicu Anthony Sim m'hร  fattu unisce ร  u ghjovanu Tecnicu (admette chรฌ duverebbe riceve royalties da i mo tariffi). Aghju scrittu uni pochi d'articuli รจ dopu sรฒ stati, รจ dapoi u 1978 pudete leghje ogni mese ciรฒ chรฌ pensu di a matematica. Amu a muntagna รจ, malgradu l'overweight, pruvu di marchjร . Pensu chรฌ i prufessori sรฒ i piรน impurtanti. Mantenerebbe i pulitici, qualunque sia e so opzioni, in una zona assai guardata per รนn pudรจ scappร . Feed una volta ร  ghjornu. Un beagle di Tulek mi piace.

Una equazioni hรจ cum'รจ un cifru per un matematicu. A risoluzione di equazioni, a quintessenza di a matematica, hรจ a lettura di u testu cifratu. Questu hรจ statu nutatu da i teologi da u seculu XNUMXth. Ghjuvan Paulu II, chรฌ sapia a matematica, hร  scrittu รจ mintuvatu questu parechje volte in i so sermoni - sfurtunatamenti, i fatti sรฒ stati sguassati da a mo memoria.

In a scienza di a scola, hรจ rapprisintatu Pitagora cum'รจ l'autore di u teorema nantu ร  una certa dipendenza in un triangulu rettangolo. Allora hรจ diventatu parte di a nostra filusufรฌa eurocentrica. Eppuru Pitagora hร  assai piรน virtรน. Hรจ ellu chรฌ impone ร  i so studienti u duvere di "amparร  u mondu", da "chรฌ ci hรจ daretu ร  sta muntagna?" prima di studiร  e stelle. Hรจ per quessa chรฌ l'Europeani "scuperu" civilisazioni antichi, รจ micca viciversa.

Certi lettori si ricordanuViรจte mudelliรจ "; assai lettori anziani ricurdate u terminu stessu da a scola รจ apprussimatamente u fattu chรฌ a quistione apparsu in equazioni quadratiche. Queste regularitร  sรฒ "ideologicamente" criptografia infurmazione.

ร™n meraviglia unu Franรงois Viet (1540-1603) s'impegna ร  a criptografia ร  a corte di Enricu IV (u primu re di Francia da a dinastia di i Borboni, 1553-1610) รจ hร  sappiutu rompe u cifru utilizatu da i britannichi in a guerra cรน a Francia. Cusรฌ hร  ghjucatu u listessu rolu di i matematichi polacchi (guidati da Marian Rejewski), chรฌ anu scupertu i sicreti di l'enigma cifru tedesca prima di a seconda guerra mundiale.

tema di moda

Esattamente. U tema "codici รจ cifru" hรจ longu diventatu di moda in l'insignamentu. Aghju digiร  scrittu annantu ร  questu parechje volte, รจ in dui mesi ci sarร  una altra serie. Sta volta scrivu sottu l'impressione di un filmu nantu ร  a guerra di u 1920, induve a vittoria hรจ stata largamente dovuta ร  a rottura di u codice di e truppe bolsceviche da una squadra guidata da u ghjovanu allora. Vaclav Sierpinski (1882-1969). No, รนn hรจ ancu Enigma, hรจ solu una introduzione. Mi ricordu di una scena di u filmu induve Jรณzef Piล‚sudski (interpretatu da Daniil Olbrychski) dice ร  u capu di u dipartimentu di cifru:

I missaghji decodificati portavanu un missaghju impurtante: e truppe di Tukhachevsky รนn anu micca ricevutu supportu. Pudete attaccร !

Cunnisciutu ร  Vaclav Sierpinski (se possu dรฌ cusรฌ: era un ghjovanu studiente, era un prufessore famosu), hร  assistitu ร  e so lezioni รจ seminarii. Dava l'impressione d'un erudito secca, distrattu, occupatu cรน a so disciplina รจ รนn vede micca l'altru mondu. Hร  fattu una lezione specificamente, di fronte ร  a lavagna, senza fighjendu l'audienza ... ma si sentia cum'รจ un specialista eccezziunale. In un modu o un altru, hร  avutu certe capacitร  matematiche - per esempiu, per risolve i prublemi. Ci sรฒ altri-scientisti chรฌ sรฒ relativamente mali ร  risolve i puzziche, ma chรฌ anu una cunniscenza prufonda di tutta a teoria รจ sรฒ capaci di iniziร  campi interi di creativitร . Avemu bisognu di i dui - ancu s'รจ u primu si moverร  piรน veloce.

Vaclav Sierpinski รนn hร  mai parlatu di i so rializazioni in u 1920. Finu ร  u 1939, questu definitu deve esse guardatu sicretu, รจ dopu ร  u 1945, quelli chรฌ anu battutu cรน a Russia Sovietica รนn anu micca gudutu a simpatia di l'autoritร  allora. A mo cunvinzione chรฌ i scientisti sรฒ necessarii, cum'รจ un esercitu, hรจ pruvata: "in casu". Eccu u presidente Roosevelt chรฌ chjama Einstein:

L'eccezziunale matematicu russu Igor Arnold hร  dettu apertamente รจ tristemente chรฌ a guerra hร  avutu una grande influenza in u sviluppu di a matematica รจ a fisica (radar รจ GPS anu avutu ancu una origine militare). ร™n aghju micca in l'aspettu murali di l'usu di a bomba atomica: quรฌ hรจ l'estensione di a guerra per un annu รจ a morte di parechji milioni di i so suldati - ci hรจ u soffrenu di civili innocenti.

***

I scappatu ร  i zoni familiari - k. Parechje di noi hร  ghjucatu cรน i codici, forsi scouting, forsi ghjustu cusรฌ. I cifri simplici, basati nantu ร  u principiu di rimpiazzร  e lettere cรน altre lettere o altri numeri, sรฒ ruttualmente rotti s'รจ no chjappร  solu uni pochi indizi (per esempiu, guessendu u nome di u rรจ). L'analisi statistiche aiuta ancu oghje. Peor, quandu tuttu hรจ cambiatu. Ma u peghju hรจ quandu รนn ci hรจ micca regularitร . Cunsiderate u codice discrittu in L'Aventure di u Bon Soldier Schweik. Pigliate un libru, per esempiu, The Flood. Eccu i suggerimenti nantu ร  a prima รจ a seconda pagina.

Vulemu codificร  a parolla "CAT". Apermu nantu ร  a pagina 1 รจ u prossimu secondu. Truvemu chรฌ in a pagina 1, a lettera K appare prima in u locu 59. Trovemu a cinquantaseima parola ร  u cuntrariu, lโ€™altra parte. Hรจ una parolla "a". Avร  a lettera O. A manca hรจ a 16a parolla, รจ a sedicesima ร  a diritta hรจ "Mr". A lettera T hรจ in u locu 95, se aghju cuntatu currettamente, รจ a novanta quinta parola da a diritta hรจ "o". Dunque, CAT = 1 LORD O.

Un cifru "unguessable", ancu s'ellu hรจ dolorosamente lento sia per a criptografia sia ... per indovinร . Supponemu chรฌ vulemu passร  a lettera M. Pudemu verificร  s'ellu l'avemu codificatu cรน a parolla "Woล‚odyjowski". รˆ dopu ร  noi sรฒ digiร  preparatu una cellula di prigiรฒ. Pudemu solu cuntร  ร  un sustitutu ! Inoltre, a contraintelligenza nota i rapporti di l'impiegati sicreti chรฌ per qualchรฌ tempu i clienti anu acquistatu vuluntร  u primu voluminu di The Flood.

U mo articulu hรจ una cuntribuzione ร  sta tesi : ancu l'idee piรน strane di i matematichi ponu truvร  applicazione in una pratica largamente capita. Per esempiu, hรจ pussibule imaginร  una scuperta matematica menu utile chรฌ a prova di divisibilitร  per ... da 47 ?

Quandu avemu bisognu in a vita? รˆ s'ellu hรจ cusรฌ, serร  piรน faciule per pruvร  ร  separร . S'ellu si divide, tandu hรจ bonu, s'ellu รนn hรจ micca, allora ... in secundariu hรจ bonu (sapemu chรฌ รนn si divide micca).

Cumu sparte รจ perchรจ

Dopu ร  st'intruduzioni, andemu ร .Voi lettori cunnosci segni di divisibilitร  ? Di sicuru. I numeri pari finiscinu in 2, 4, 6, 8 o cero. Un numeru hรจ divisibule per trรจ se a somma di e so cifre hรจ divisibile per trรจ. In listessu modu, cรน u signu di divisibilitร  per nove - a summa di i numeri deve esse divisibile per nove.

Quale hรจ bisognu? Mentiriassi s'e aghju cunvintu u Lettore ch'ellu era bonu per qualcosa altru ch'รจ... insignazioni di a scola. Ebbรจ, รจ una altra funzione di divisibilitร  per 4 (รจ chรฌ hรจ, Lettore? Forse l'avete aduprร  quandu vulete sapรจ chรฌ annu a prossima Olimpiade cade in ...). Ma a funzione di divisibilitร  per 47? Questu hรจ digiร  un mal di testa. Saperemu mai se qualcosa hรจ divisibile per 47 ? Se sรฌ, allora pigliate una calculatrice รจ vede.

Quรจ hรจ. Avete ragione, Lettore. รˆ ancu, leghjite. Sรฌ u benvenutu.

Divisibilitร  per 47: U numeru 100+ hรจ divisibule per 47 se รจ solu se 47 hรจ divisibile per +8.

U matematicu surriderร  cun satisfaczione: "Gee, pretty." Ma a matematica hรจ matematica. L'evidenza importa, รจ avemu attentu ร  a so bellezza. Cumu dimustrร  u nostru trattu? Hรจ assai simplice. Resta da 100 + u numeru 94 - 47 = 47 (2 -). Avemu 100+-94+47=6+48=6(+8).

Avemu sottrattu un numeru chรฌ hรจ divisibule da 47, dunque se 6 (+ 8) hรจ divisibile da 47, allora hรจ 100 +. Ma u numeru 6 hรจ relativamente primu ร  47, chรฌ significa chรฌ 6 (+ 8) hรจ divisibule per 47 se รจ solu s'ellu hรจ + 8. Finu di a prova.

Videmu Certi esempii.

8805685 hรจ divisibile per 47 ? S'ellu ci interessa veramente, l'avemu da sapรจ prima solu dividenduci cum'รจ ci hรจ statu insignatu in a scola elementaria. Un modu o un altru, avร  ci hรจ una calculatrice in ogni telefuninu. Divisu ? Iรจ, privatu 187355.

Ebbรจ, andemu ร  vede ciรฒ chรฌ u segnu di divisibilitร  ci dice. Disconnect l'ultimi dui numeri, multiplicate per 8, aghjunghje u risultatu ร  u "numeru truncatu" รจ fate u listessu cรน u numeru resultanti.

8805685 โ†’ 88056 + 8 * 85 = 88736 โ†’ 887 + 8 * 36 = 1175 โ†’ 11 + 8 * 75 = 611 โ†’ 6 + 8 * 11 = 94.

Avemu vistu chรฌ 94 hรจ divisible da 47 (u quotient hรจ 2), chรฌ significa chรฌ u numeru uriginale hรจ ancu divisible. bรจ. Ma chรฌ si cuntinuemu ร  divertissi ?

94 โ†’ 0 + 8 94 = 752 โ†’ 7 + 8 52 = 423 โ†’ 4 + 8 23 = 188 โ†’ 1 + 8 88 = 705 โ†’ 7 + 8 5 = 47.

Avร  duvemu piantร . Quarantasette hรจ divisibile per 47, nรฒ ?

Avemu veramente bisognu di piantร  ? E si andemu piรน in lร  ? Oh, u mo Diu, tuttu pรฒ succede ... Ometteraghju i dettagli. Forse solu u principiu:

47 โ†’ 0 + 8 * 47 = 376 โ†’ 3 + 8 * 76 = 611 โ†’ 6 + 8 * 11 = 94 โ†’ 0 + 8 * 94 = 752.

Ma, sfurtunatamenti, hรจ cum'รจ addictive cum'รจ masticare sementi ...

752 โ†’ 7 + 8 * 52 = 423 โ†’ 4 + 8 * 23 = 188 โ†’ 1 + 8 * 88 = 705 โ†’ 7 + 8 * 5 = 47.

Ah, quarantasette. Hรจ accadutu prima. Chรฌ ci hรจ dopu ? . Stessa. I numeri vanu in un ciclu cum'รจ questu:

Hรจ veramente interessante. Tanti loops.

Dui seguenti esempi.

Vulemu sapรจ se 10017627 hรจ divisibule per 47. Perchรจ avemu bisognu di sta cunniscenza ? Ricurdamu u principiu: guai ร  a cunniscenza chรฌ รนn aiuta micca u cunnoscu. A cunniscenza hรจ sempre quรฌ per qualcosa. Serร  per qualcosa, ma avร  รนn spiegheraghju micca. Uni pochi di cunti in piรน:

10017627 โ†’ 100176 + 8 27 = 100392.

"Hร  cambiatu u ziu da un'ascia ร  un bastone". Chรฌ avemu da tuttu questu?

Ebbรจ, ripetemu u cursu di u prucessu. Questu hรจ, avemu da cuntinuร  ร  fร  questu (vale ร  dรฌ, a parolla "iterazione").

100392 โ†’ 1003 + 8 92 = 1739 โ†’ 17 + 8 39 = 329 โ†’ 3 + 8 29 = 235.

Firmemu u ghjocu, dividemu cum'รจ in a scola (o nantu ร  una calculatrice) : 235 = 5 47. Bingo. U numeru uriginale 10017627 hรจ divisibile per 47.

Bรจ fatta!

E si andemu piรน in lร  ? Fidati di mรจ, pudete verificร .

รˆ un fattu piรน interessante. Vulemu verificร  se 799 hรจ divisibule per 47. Adupremu a funzione di divisibilitร . Disconnettemu l'ultimi dui cifre, multiplichemu u numeru resultanti per 8 รจ aghjunghje ร  ciรฒ chรฌ resta:

799 โ†’ 7 + 8 99 = 7 + 792 = 799.

Chรฌ avemu? Hรจ 799 divisibile per 47 se รจ solu se 799 hรจ divisibile per 47 ? Iรจ, hรจ ghjustu, ma รนn ci hรจ bisognu di matematica per questu !!! L'oliu hรจ oliu (almenu questu oliu hรจ oliu).

ร€ a foglia, i pirati รจ a fine di i scherzi !

Dui piรน storie. Induve hรจ u megliu postu per ammucciร  una foglia? A risposta hรจ ovvia : in a furesta ! Ma cumu pudete truvร  allora ?

U secondu chรฌ sapemu da i libri nantu ร  i pirati chรฌ avemu lettu assai tempu fร . I pirati anu fattu una mappa di u locu duv'elli intarravanu u tesoru. L'altri o l'anu arrubatu o vintu a lotta. Ma a mappa รนn hร  micca indicatu ร  quale isula era destinata. รˆ cercate per voi stessu ! Di sicuru, i pirati coped with this (tortura) - i cifri chรฌ parlu pรฒ ancu esse estratti cรน tali metudi.

A fine di i scherzi. Lettore! Creemu un cifru. Sรฒ una spia sottumessa รจ aduprร  "Junior Technician" cum'รจ a mo scatula di cuntattu. Inviami i missaghji criptati cum'รจ seguita.

Prima, cunvertisce u testu in una stringa di numeri cรน u codice: AB CDEFGH IJ KLMN OP RST UWX Y Z1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

Comu pudete vede, รนn usemu micca i diacritici polacchi (vale ร  dรฌ senza ฤ…, ฤ™, ฤ‡, ล„, รณ, ล›) รจ q, v non polacchi - ma a x non polacca hรจ quรฌ in casu. Includemu un altru 25 cum'รจ un spaziu (spaziu trร  e parolle). Oh, a cosa piรน impurtante. Per piacรจ applicร  u codice 47.

Sapete ciรฒ chรฌ significa. Andate ร  un amicu matematicu.

L'ochji di l'amicu s'allargavanu di sorpresa.

Rispondi fiero:

Un matematicu vi dร  stu trattu... รจ sapete digiร  chรฌ una funzione d'aspettu inconspicuous hรจ usata per a criptografia.

perchรจ un tali mudellu hรจ una azione descritta

100+โ†’+8.

Allora, quandu vulete sapรจ ciรฒ chรฌ significa un numeru, cum'รจ 77777777 in un missaghju criptatu, utilizate a funzione

100+โ†’+8

finu ร  ottene un numeru trร  1 รจ 25. Avร  fighjate ร  u codice alfanumericu esplicitu. Videmu: 77777777 โ†’... Vi lascio questu cum'รจ un compitu. Ma vedemu chรฌ lettera 48 nasconde ? Leghjemu:

48 โ†’ 0 + 8 48 = 384.

Allora avemu a turnu:

384 โ†’ 3 + 8 84 = 675 โ†’ 6 + 8 75 = 606 โ†’ 6 + 8 6 = 54 โ†’ 0 + 8 54 = 432...

A fine รนn hรจ micca in vista. Solu dopu ร  u sessanta (!) Tempu, un numeru menu di 25. Questu hรจ 3, chรฌ significa 48 hรจ a lettera C.

รˆ chรฌ ci dร  stu missaghju ? (Vogliu ricurdร  chรฌ avemu usatu u codice numeru 47):

80 โ€“ 152 โ€“ 136 โ€“ 546 โ€“ โ€‹โ€‹โ€‹โ€‹695719 โ€“ 100 โ€“ 224 โ€“ 555 โ€“ 412 โ€“ 111 โ€“ 640 โ€“ 102 โ€“ 152 โ€“ 12881 โ€“ 444 โ€“ 77777777 โ€“ 59 โ€“ 408 โ€“ 373 โ€“ 1234567 โ€“ 341 โ€“ XNUMX

Ebbรจ, pensate, ciรฒ chรฌ hรจ cusรฌ cumplicatu, certi cunti. Avemu principiatu. Primu 80. Regula cunnisciuta :

80 โ†’ 0 + 8 80 = 640 โ†’ 6 + 8 40 = 326.

Cuntinueghja cusรฌ:

326 โ†’ 211 โ†’ 90 โ†’ 720 โ†’ 167 โ†’ 537 โ†’ 301 โ†’ 11.

Manghja ! A prima lettera di u missaghju hรจ K. Phew, faciule, ma quantu durarร ?

Videmu ancu quantu prublemi avemu da avรจ cรน u numeru 1234567. Solu ร  a sedicesima volta, avemu un numeru menu di 25, vale ร  dรฌ 12. Allora 1234567 hรจ L.

Va bรจ, si pรฒ dรฌ, ma sta operazione aritmetica hรจ cusรฌ simplice chรฌ a prugrammazione nantu ร  un urdinatore rompe u codice subitu. Iรจ hรจ vera. Quessi sรฒ calculi simplici di computer. idea cun cifru publicu รจ hรจ ancu di fร  i calculi difficili per l'urdinatore. Lasciate travagliร  per almenu centu anni. Decrypt u messagiu ? ร™n hร  micca impurtanza. ร™n importa micca per un bellu pezzu. Questu hรจ (piรน o menu) ciรฒ chรฌ cifri publichi sรฒ circa. Puderanu esse rottu si travaglia per un tempu assai longu ... finu ร  chรฌ a nutizia รนn hรจ piรน pertinente.

 hร  sempre nascendu "contraarmi". Tuttu hร  cuminciatu cรน una spada รจ un scudo. I servizii sicreti paganu enormi quantitร  di soldi ร  i matematichi dotati per inventร  metudi di criptografia chรฌ l'urdinatori (inclusi quelli creati da noi) รนn puderanu micca cracke in u seculu XNUMXth.

XXI seculu? ร™n hรจ tantu difficiule di sapรจ chรฌ ci sรฒ digiร  parechje persone in u mondu chรฌ camparanu in stu bellu seculu !

Oh eh? E se dumandu (me, l'Ufficiale Secretu cuntattatu da u "Giovane Tecnicu") per criptร  cรน u numeru di codice 23? O 17 ? Semplice:

Pudemu รนn avemu mai aduprร  a matematica per tali scopi.

***

U titulu di l'articulu hรจ di puesia. Chรฌ hร  da fร  cรน questu?

Cume chรฌ? A puesia cripta ancu u mondu.

Cumu?

Per i so metudi - simili ร  quelli algebraici.

Add a comment